Ultrazvučni pregled, poznat i kao ultrazvuk ili sonografija, je dijagnostička metoda koja se koristi za vizualizaciju unutrašnjih organa i tkiva pomoću visokofrekventnih zvučnih talasa. Ova neinvazivna tehnika omogućava lekarima da sagledaju strukturu i funkciju različitih delova tela kako bi postavili pravilnu dijagnozu ili pratili napredovanje bolesti. Ultrazvučni pregled je jedan od najčešće indikovanih pregleda u modernoj medicini.
Tokom ultrazvučnog pregleda radiolog nanosi gel na kožu pacijenta u području koje je potrebno prikazati. Gel pomaže u poboljšanju provođenja zvučnih talasa između ultrazvučne sonde i kože, što rezultira jasnom slikom. Zatim se ultrazvučna sonda lagano pomera preko kože pacijenta u određenom području tela.
Kada zvučni talasi prolaze kroz telo, oni se delom apsorbuju u različitim tkivima a delom se odbijaju. Ovi odrazi zvuka detektuju se sondom i pretvaraju u sliku koju lekar može analizirati na monitoru u realnom vremenu. Različite strukture tela, organi, krvni sudovi, tumori ili ciste, imaju različite karakteristike pri refleksiji zvuka, što omogućava identifikaciju promena i procenu njihovog stanja.
Ultrazvučni pregled se može koristiti za dijagnostikovanje različitih stanja i bolesti, uključujući:
• UZ pregled u trudnoći: U praksi se često koristi za praćenje rasta i razvoja fetusa tokom trudnoće, kao i za dijagnostikovanje mogućih komplikacija i anomalija u razvoju, poput ektopične trudnoće ili defekta neuralne cevi.
• UZ pregled abdomena: Ima primenu prilikom pregleda unutrašnjih organa abdomena, uključujući jetru, žučne kanale, slezinu, bubrege i pankreas. Može biti od velike pomoći za dijagnostikovanje problema poput kamena u žučnim putevima, cista, tumora ili upala.
• UZ pregled srca: Vrsta ultrazvučnog pregleda, omogućava procenu strukture srca, funkcije srčanih šupljina, kao i kretanja krvi kroz srce. Koristi se za dijagnostikovanje srčanih problema poput srčanih defekata, srčane insuficijencije ili perikarditisa.
• UZ pregled dojki: Izuzetno se često koristi kao dopuna mamografiji za detekciju i karakterizaciju promena na dojkama, poput cista, tumora ili drugih abnormalnosti.
• UZ pregled mišićno-koštanog sistema: Može se koristiti za pregled mišića, tetiva, ligamenata i zglobova radi utvrđivanja prisustva povreda, upala ili drugih problema.
Priprema za ultrazvučni pregled je jednostavna i ne zahteva mnogo posebnih mera. Po ulasku u lekarsku ordinaciju potrebno je da detaljno informišete vašeg lekara koji će obaviti UZ snimanje o razlogu pregleda i prisutnim simptomima.Tokom razgovora lekar će se uputiti u vaše opšte stanje, prethodne bolesti, operacije, porodičnu anamnezu. Takođe, potrebno je da na pregled dođete sa kompletnom, do tada prikupljenom, lekarskom dokumentacijom.
Pre većine pregleda možete normalno konzumirati hranu i piće, osim ako vam lekar nije drugačije naglasio. Za neke ultrazvučne preglede, poput pregleda abdomena, možda ćete dobiti uputstva o ograničenju unosa hrane. Za pregled organa male karlice neophodno je da mokraćna bešika bude puna.
Ultrazvuk je široko prihvaćen kao siguran, brz i neinvazivan način snimanja koji ne uključuje izlaganje jonizujućem zračenju, što ga čini posebno prikladnim sve kategorije pacijenata, uključujući trudnice i decu.